در هر سیستمی که روانکار در جریان باشد ، شاهد فشار روغن در آن خواهیم بود. این موضوع در مورد روغن موتور نیز وجود دارد که البته در موتورهای دیزلی بطور ویژه ای مورد توجه قرار می گیرد.
در هر سیستمی که یک سیال در آن جریان داشته باشد وجود هر نوع مانعی برای عبور جریان سیال می تواند تولید فشار در مسیر سیال نماید. در واقع عامل ایجاد فشار در مسیر یک سیال پمپ نیست، بلکه موانعی هستند که از حرکت آسان سیال در مسیر جلوگیری می کنند (فیلتر، خم های موجود در مسیر، اصطکاک بدنه لوله و …). در واقع پمپ تولید کننده فشار نیست بلکه تولید کننده دبی است.
یکی از مسایلی که اغلب کارشناسان روغن با مصرف کنندگان روغن موتور دارند موضوع افت فشار روغن موتور است. این مشکل بطور عمده در خودروهای سنگین و دیزلی بروز می کند ، چراکه در بیشتر این خودروها نمایشگر فشار روغن وجود داشته و بطور ناخود آگاه راننده به آن حساس می شود.
به دلیل اینکه کشور ما دارای آب و هوای گرم و خشک است در فصول گرم سال و بیشتر در فصل تابستان که دمای هوا افزایش پیدا می کند شکایات زیادی از طرف رانندگان خودروهای سنگین در خصوص افت فشار روغن دیده می شود. که این موضوع به دلیل عدم آگاهی رانندگان از فشار روغن و تعریف آن و محدوده مجاز آن در خودرو بروز پیدا می کند.
نکته ای که تقریبا هیچ وقت به آن دقت نمی شود محدوده مجاز فشار روغن در موتورهای گوناگون است که توسط کارخانه های سازنده در کتابچه راهنمای آنها شرح داده شده است. حفظ فشار روغن پیشنهادی سازنده خودرو اهمیت دارد و هرگونه افزایش یا کاهش از محدوده آن می تواند منجر به خرابی موتور گردد.
سیستم روغن کاری یک موتور اساسا از یک پمپ، فیلتر روغن، شبکه لوله های روغن و سایر لوازم تشکیل شده است. فشار روغن ایجاد شده در این سیستم بخاطر مقاومت موجود در خطوط انتقال است که روغن باید بر آن فائق شود تا به قطعات نیازمند به روغن کاری برسد. یک پمپ وظیفه به حرکت در آوردن روغن در سیستم را به عهده دارد. در مرحله طراحی موتور، طراحی مهندسی پمپ به نحوی است که بتواند فشار و جریان لازم برای رفت و برگشت روغن حتی تا دورترین قطعه را تولید کند.
هنگامی که فشار روغن کم می شود، نشان دهنده این است که چیزی درست کار نمی کند. همچنین بدین معنی است که احتمالا روغن کافی در سیستم جاری نیست. به یاد داشته باشید که فقر روغن به تماس فلز با فلز منجر شده و سبب خرابی دستگاه می شود. بسته به وخامت اوضاع، یک موتور با این مشکل ممکن است ظرف چند ساعت و یا حتی چند دقیقه از کار بیافتد. هزینه تعمیرات موتور نیز ممکن است زیاد شود چرا که نیاز به جایگزینی اکثر قطعات موتور است.
اثر ویسکوزیته (گرانروی)
ویسکوزیته روغن در فشار آن تاثیرگذار است. اگر شما روغن را روی یک سطح شیب دار بریزید، به خاطر نیروی جاذبه، به سمت پایین شیب جاری می شود. هرقدر که ویسکوزیته روغن زیاد باشد، حرکت آن در سرآشیبی کندتر خواهد بود. ویسکوزیته را می توان مقاومت در برابر جریان تعریف نمود. ویسکوزیته روغن نسبت به دما متغیر است. اگر دما افزایش یابد میزان ویسکوزیته کاهش می یابد و اگر دما کاهش یابد، میزان آن زیاد می شود. بنابراین میزان ویسکوزیته روغن موتور به دمای محیطی موتور در زمان روشن نمودن آن و یا دمای آن در زمان کار کردن بستگی دارد.